توصیه هایی برای حفظ ازدواج

توصیه هایی برای حفظ ازدواج
همواره راهی برای سرو سامان دادن به ازدواج وجود دارد. به قول معروف:«خواستن، توانستن است». درواقع باید هر دو طرف مایل به حفظ ازدواج خود باشند. دراین مقاله ها درمورد راههای حفظ یک ازدواج بحث می کنیم. آیا آماده اید؟ پس، شروع می کنیم!
به توصیه های زیر توجه کنید:

1- به طرف مقابل احترام بگذارید. همواره به شریک زندگی خود احترام بگذارید و حتی اگر با او موافق نیستید برای عقایداش اهمیت قائل شوید برای این کار گاهی لازم است یکی از طرفین کوتاه بیاید ولی رابطه همین است: سازش و تلاش برای حل مشکلات.
2-گذشت داشته باشید. یادتان باشد که هرکسی ممکن است دچار اشتباه شود و شما نباید از رفتار دیگران به خشم بیایید. درعوض شما باید اشتباهات همسرتان را فراموش کنید و یادتان باشد که هیچ کس کامل و بی نقص نیست. به علاوه شما باید مشکلات جزئی را به دست فراموشی بسپارید و مدام مشکلات گذشته را پیش نکشید.
3-با همسرتان ارتباط برقرار کنید و به نیازهای او توجه داشته باشید.
با همسرتان صریح حرف بزنید و چیزی را از او پنهان نکنید.
پنهانکاری اعتماد را از بین می برد. در عوض رو راست باشید و با شکیبایی به حرف های همسرتان گوش دهید. این کار نه تنها موجب نزدیکی بیشتر شما می شود بلکه محیطی گرم و دلپذیر را درخانه ایجاد می کند.
4- خوشبین باشید. هیچ کس دوست ندارد با افراد بدبین نشست و برخاست داشته باشد. برای تبدیل شدن به یک فرد خوشبین، از هیچ تلاش مضایقه نکنید، برروی مسائل مثبت تمرکز داشته باشید.
فرض کنید همسرتان یادش رفته کالاهایی را بخرد. به جای فریاد کشیدن و هیاهو راه انداختن، به خاطر خرید سایر اقلام از او تشکر کنید.
اگر لازم بود برای خرید کالاهایی که همسرتان فراموش کرده خودتان به سوپر مارکت بروید.
5-خود را نسبت به حفظ ازدواج تان متعهد بدانید. برقراری ارتباط کار دشواری است ولی اگر متعهد باشید عملی خواهد بود.
برای نشان دادن تعهد خود تا حد امکان زمان بیشتری را با همسرتان بگذرانید. رفتن به تعطیلات رابطه شما را تقویت می کند.
6-یادتان باشد شما می توانید به ازدواج خود سرو سامان بدهید با به کاربستن توصیه های فوق می توانید ازدواجی سالم و سرشار از عشق و صمیمیت داشته باشید. موفق باشید!
آیا ازدواج شما ارزش حفظ کردن را دارد؟
اگر در زندگی مشترکتان با مشکل مواجه شده اید باید هرچه زودتر درصدد کشف علت آن برآیید. آیا این مشکلات قابل حل هستند و یا باید از همسرتان جدا شوید؟ چگونه می توانید، دریابید که ازدواج شما ارزش حفظ کردن را دارد یا خیر؟
به موارد زیر توجه کنید:

1- به آزارهای جسمانی یا روحی توجه داشته باشید. آزارهای جسمانی به آسانی قابل تشخیص هستند. از خودتان بپرسید:«آیا من از همسرم می ترسم؟» اگر پاسخ تان مثبت باشد زمان پایان دادن به زندگی مشترک تان فرارسیده است.
بسیاری از زوجین آزارهای روحی را نادیده می گیرند و یا اصلاً تشخیص نمی دهند. برخی از علائم رایج آزارهای روحی از این قرار است: انتقاد مداوم، سرزنش، توهین، برخورد از موضع بالا و درخواست قطع پیوند با اعضای خانواده و دوستان. هر مسأله ای که باعث شود همواره درمورد خودتان احساس بدی داشته باشید آزار روحی محسوب می شود.
اگر به فکر بهبود اوضاع نیفتید باید منتظر بدتر شدن شرایط باشید
2-در مورد احساسات واقعی خود سوالاتی مطرح کنید و با صداقت به آنها پاسخ دهید. آیا هنوز عاشق همسرتان هستید؟ آیا از بودن درکنار او لذت می برید و یا این کار باعث خشم و سرخوردگی شما می شود؟
آیا ترجیح می دهید تنها باشید؟ آیا به همسرتان احترام می گذارید و احساس می کنید در ارزش ها و باورها پشتیبان او هستید؟
3-مشکلات تکراری را دست کم نگیرید. مشاجره درمورد مسائل جزئی، اختلاف نظر درباره همه مسائل، کنایه زدن، امتناع از تلاش برای حل مشکلات بزرگ، بی تمایلی به سازش و پیش کشیدن مسائل گذشته، نشان می دهد که ازدواج شما دچار مشکل شده،مشکلی که شاید قابل حل نباشد.
4-عامل صمیمیت را در رابطه خود جدی بگیرید: صمیمیت یعنی پیوند نزدیک، دوستانه و مهر آمیز با یک فرد دیگر.
آیا درمورد همسر خود چنین احساسی دارید و یا از تماس با او احتراز می کنید؟
5- مراقب سلامتی خود باشید. چقدر استرس دارید؟ آیا خوب می خوابید؟ آیا خوب غذا می خورید؟ آیا به طور منظم ورزش می کنید؟
آیا به بهداشت فردی خود توجه نشان می دهید؟ اگر ازدواج بر بهداشت فردی شما تأثیر منفی گذاشته موضوع را جدی بگیرید.
6- اگر شما و همسرتان به این نتیجه رسیده اید که نمی توانید رابطه خوبی برقرار کنید دراین باره با دیگران مشورت نمایید.
گاهی دیگران می توانند درمورد مشکلات به ظاهر لاینحل راه حل های خوبی ارائه دهند.
7-برای مدتی مشخص تمام توان خود را برای بهبود زندگی مشترک خود صرف کنید و در این راه دست از تلاش برندارید.
اگر درپایان این دوران همچنان احساس ناتوانی کردید، حداقل به این نتیجه می رسید که در وظیفه خود کوتاهی نکرده اید.

عاشقانه

عاشقانه

آیا شما هم سبک و طرز زندگیتان را به گونه ای سازمان داده اید که حاصلش روابط زناشویی ناموفق است؟
اگرچه شما با کسی پیمان ازدواج بسته اید که به لحاظ جسمانی، احساسی، عاطفی و اجتماعی با شما تفاوت دارد و هیچ کتابی، هیچ روان درمانگری و هیچ مشاور امور زناشویی نیست که بتواند این اختلافات طبیعی را از میان بردارد لیکن در عمل شما می توانید به گونه ای سبک زندگیتان را تغییر دهید و مدیریت کنید که به نتیجه مطلوب برسید.
و البته در این راستا قطعاً قصد و نیت به تنهایی کافی نیست چراکه 90 درصد کسانی که از وزن بدنشان می کاهند دوباره چاق می شوند و 85 درصد کسانی که ترک اعتیاد می کنند در مدت یک سال عادت دیرنه را از سر می گیرند، علتش این است که آن ها سبک و طرز زندگی که سبب این عادت ها می شود را تغییر نداده اند. باید بدانید که برای تغییر سبک زندگیتان و سالم نگه داشتن رابطه زناشویی تان به داشتن برنامه ای منظم نیازمندید.
در هر لحظه اگر احساس کردید کاری که انجام می دهید اولویت مهم زندگی شما را در نظر نمی گیرد دست از آن کار بکشید و کاری کنید که با اولویت شما سازگار باشد. باید در جهتی قدم بردارید که رابطه زناشویی خود را معنی دار کنید این اولویت شماست
مدیریت رفتار
توجه به اولویت ها:

یکی از کارهای مهمی که باید انجام دهید توجه کردن به اولویت هاست، که البته لازمه‌ی آن شناخت اولویت‌هایتان آن می باشد. در این زمان باید از خود سوالاتی بپرسید، برای مثال "آیا این اندیشه، احساس یا رفتار اولویت مرا برای حفظ این رابطه تضمین می کند؟" اگر جواب منفی است شما کاری می کنید که اولویت شما در زندگی نیست بنابراین به مشکل و دردسر می افتید.
در هر لحظه اگر احساس کردید کاری که انجام می دهید اولویت مهم زندگی شما را در نظر نمی گیرد و یا کاملاً در جهت خلاف اولویت زندگی شماست دست از آن کار بکشید و کاری کنید که با اولویت شما سازگار باشد. باید در جهتی قدم بردارید که رابطه زناشویی خود را معنی دار کنید این اولویت شماست. نمی توانید یک روز داغ و روز دیگر سرد باشید، نباید به امید و انتظار بنشینید تا ببینید چه اتفاقی خواهد افتاد. بی حالی، رخوت، دست روی دست گذاشتن و به انتظار نشستن کاری صورت نمی دهد مهم این است متعهد شوید کاری صورت دهید تا به خواسته خود برسید.
واقعیت این است که نمی توانید احساس سعادت کنید مگر آنکه دست به عمل بزنید. اگر احساس می کنید که از تبسم و خنده همسرتان لذت می برید کاری کنید که او را به تبسم وادار کند. کاری را که خواسته ی شما را برآورده می کند انجام دهید
مدیریت بر رفتار:

کار دومی که باید صورت دهید این است که راه‌تان را به سوی سعادت و خوشبختی هموار کنید و البته تنها در صورتی می توانید در جهت سعادت و خوشبختی قدم بردارید که برایتان مشخص باشد که شادی و سعادت برای شما چه معنا و مفهومی باشد. به طور کلی اشخاص مکدر تولید تکدر می کنند و افسرده ها دیگران را افسرده می سازند. اگر کسانی که مکدرند کارهای جالب تر انجام دهند برداشت و تجربه شان از زندگی تغییر می کند و اگر افسرده ها با زندگی شاداب تری برخورد داشته باشند، شاداب می شوند.
واقعیت این است که نمی توانید احساس سعادت کنید مگر آنکه دست به عمل بزنید. اگر احساس می کنید که از تبسم و خنده همسرتان لذت می برید کاری کنید که او را به تبسم وادار کند. کاری را که خواسته ی شما را برآورده می کند انجام دهید. در زندگی باید روحیه عمل گرا داشته باشید و آنچه را که آموخته اید به عمل در آورید. مطمئن باشید همسرتان هم متوجه این موضوع خواهد شد.
عاشقانه

برای اینکه احساس عشق کنید و برای اینکه احساس کنید تحسین می شوید باید به بیان آن بپردازید. اگر همسرتان مجبور به ذهن خوانی باشد تا با احساس شما آشنا شود بدانید که از روی تنبلی کاری را انجام داده اید که به احتمال زیاد به نتیجه دلخواه هم نمی رسید. برای مثال نشان دادن تعهد اقدامی است که به همسرتان می گوید و به او اطمینان می دهد با بروز نخستین اختلاف زندگی زناشویی شما متلاشی نمی شود. رفتارتان نشان می دهد که تعهد شما بی قید و شرط است.
شما رفتارتان به گونه‌ای است که به همسرتان می گویید که نمی خواهید جز او با کسی همسفر شوید. می گویید سعادت خود و همسرتان را می خواهید و قصد ندارید که به عمد به او لطمه بزنید، می گویید که در صورت نیاز در کنارش خواهید ماند، باور کنید و به شکلی رفتار نمائید که انگار رابطه بهتری اتفاق خواهد افتاد و سرانجام اینکه این نکته را همیشه به خاطر داشته باشید: بهترین نشانه ی رفتار آینده رفتار گذشته است چرا که روزها تبدیل به هفته ها و هفته ها تبدیل به ماه ها می شود، بگذارید از شما سابقه خوب، مثبت و مفیدی بر جای بماند.
سمیه زادهوش
تبیان

فصل مشترک

فصل مشترک
دختر و پسر قبل از ازدواج باید تکلیف برخی از شرایط و ملاک های زندگی در کنار هم را به صورت قاطعانه روشن کنند. دختر و پسرها قبل از ازدواج باید 8 موضوع برای زندگی مشترک خود در نظر گرفته و برایشان مهم باشد.
1- حس برتری طلبی و مدیریت

باید قدرت مدیریت و تصمیم گیری بین دختر و پسر کاملا مشخص و واضح باشد. اگر دختر و پسر بعد از ازدواج، بخواهند دست به کار مهم بزنند، صمیمانه و بسیار منطقی با همدیگر مشورت کرده و تصمیم گیری کنند، باید مشخص شود که در نهایت چگونه می خواهند جمع بندی کنند و مدیریت برعهده کیست. گاهی اتفاق می افتد که صمیمانه و منطقی با همدیگر بحث می کنند، اما نمی توانند در آن شرایط همدیگر را قانع کرده و تصمیم گیری کنند. در اصل باید بدانند که چه زمانی باید مسئولیت را برعهده همدیگر بگذارند و به عبارتی به هم اعتماد کنند.
2- مسئولیت پذیری

مسئولانه برخوردکردن بین زوجین بسیار مهم است و باید این موضوع قبل از ازدواج مشخص شود. مسئولیت پذیری یعنی چسبندگی داشتن به کار. آیا کارهای نیمه تمام و یا رها شده دارند یا خیر؟ یعنی از آن دسته افرادی هستند که کارها را نیمه رها کرده و یا آنها را به نتیجه می رسانند؟ آیا کاری که برعهده آنهاست، تا انتها انجام می دهند یا خیر؟ دختر و پسر خیلی راحت می توانند به مسئولیت پذیری افراد پی ببرند، مثلا دختر و یا پسر، کتابش را نیمه مطالعه کرده و به حال خود رها کرده است و یا از کار خیاطی و بافتنی که در دست داشته، نیمه تمام گذاشته است. داشتن حس مسئولیت پذیری و مسئولانه برخورد کردن بسیار مهم است.
3- ثبات عاطفی

دختر و پسر باید قبل از ازدواج از ثبات عاطفی همدیگر باخبر شوند. یعنی آنها وقتی عصبانی می شوند، چطور خود را کنترل کرده و نحوه بروز ناراحتی و خشم ها چطور است؛ زیرا برخی از افراد از ثبات عاطفی برخوردار نیستند، امروز عاشق هستند، فردا متنفر. زندگی با افرادی که از ثبات عاطفی برخوردار نیستند، بسیار دشوار است. دختر و پسر باید از روحیات همدیگر باخبر شده و بدانند که طرف مقابلشان احساساتش را چطور ابراز می کنند به هر حال همیشه همین لبخند فعلی و آرامش ظاهری در کار نیست؛ موقعیت های چالش برانگیز است که نشان می دهد طرفین چگونه خود را بروز می دهند.
4- اجتماع پذیری

برخی افراد هیچ تمایلی ندارند در جمع قرار بگیرند، اما برخی برعکس، برخی دیگر ترجیح می دهند در مسافرت ها، جشن ها و یا مهمانی ها در کنار خانواده و یا جمع باشند. این موضوع باید قبل از ازدواج مشخص شود. مرد تمایل دارد در کنار خانواده و یا اجتماع باشد، اما خانم هیچ تمایلی ندارد و ترجیح می دهد همراه همسرش به مسافرت برود و یا برعکس. این رفتارها بسیار مهم است که دختر و پسر قبل از ازدواج باید به آن توجه کرده و تکلیف خود را روشن کنند، زیرا عدم تفاهم در این مقوله، باعث اختلاف می شود؛ اختلاف هایی که گاه باعث دلخوری های عمیق میان خانواده دو طرف می شود.
5- قدرت ریسک پذیری

معمولا افرادی وجود دارند که قدرت ریسک پذیری بسیار بالایی دارند، اما با دختر و یا پسری ازدواج می کنند که کاملا محتاط است و تحمل هیچ گونه ریسکی در زندگی خود ندارند. دختر و پسر قبل از ازدواج باید بدانند که طرف مقابلشان چقدر قدرت ریسک پذیری دارد. مثلا ممکن است یکی از زوجین شبانه هوس کند که به شمال برود، اما طرف مقابل چنین در نظر دارد که باید از قبل همه چیز فراهم باشد و با برنامه ریزی و هماهنگی هتل و تمام شرایط مهیا باشد، در نتیجه این اختلاف نظر به مرور مشکل ساز شده و باعث اختلاف می شود. و یا اینکه یکی از زوجین امکان دارد تمام پس انداز خود را صرف یک معامله ای که نتیجه آن مشخص نیست، کند و طرف مقابل با چنین کار موافق نباشد. مسلما هیچ دونفری کاملا با یکدیگر هماهنگ نیستند اما تفاوت کامل در این زمینه باعث جدایی عاطفی طرفین می شود؛ یک نفر بسیار فعال و یک نفر کاملا آرام؛ دو جنس صددرصد مخالف هم! این دو قطب کاملا متضاد زیاد نمی توانند جاذب هم باشند!
6- استاندارد سازی

دختر و پسر باید از لحاظ درک و تحصیلات و فرهنگ با هم همخوانی داشته باشند و حرف همدیگر را بفهمند و همدیگر را درک کنند.
برخی افراد سعی دارند که طرف مقابل خود را تحت استانداردهای خود قرار داده و طبق آن رفتار کنند. باید مشخص شود که این افراد چقدر اصرار دارند که طرف مقابلشان را وارد استانداردهای خود کنند و یا چقدر آمادگی این را دارند که طرف مقابل را هرچه که هست بپذیرند. باید مشخص کنند که دقیقا چه ملاک هایی را باید رعایت کرده و با طرف مقابلش زندگی کند. ملاک هایی مانند اینکه چطور لباس بپوشد؟ چطور برخورد کند؟ سرکار برود یا خیر؟ این ملاک ها بسیار مهم است و اگر قبل از ازدواج مشخص نشود، مشکل ساز خواهد شد.

بلوغ و سن ازدواج

بلوغ و سن ازدواج
در گذشته، اغلب ازدواج ها بعد از بلوغ جسمی و جنسی دختر و پسر صورت می گرفت که البته در بسیاری جهات پیامدهای منفی در پی داشت، اما چون خانواده ها آنها را مورد حمایت مادی و معنوی قرار می دادند، مشکلات عمده ای پدید نمی آمد؛ ولی امروزه مفهوم زندگی، گستره نیازها، ساختار و کارکرد خانواده و انتظارات متقابل زن و مرد از یکدیگر چنان متحول شده که بلوغ جسمی و جنسی به تنهایی نمی تواند جواب گوی نیازها و مسئولیت های یک زندگی مشترک باشد؛ لذا تعیین سن ازدواج نیاز به بازنگری جدّی، عمیق و همه جانبه دارد. باید به متون دینی، تحقیقات روان شناختی، نیازهای دوره جوانی و نیز به واقعیت های اجتماعی و فرهنگ حاکم بر جامعه توجه شود، تا سنّ مناسب ازدواج معیّن، و راهکارهای لازم برای بهبود و اصلاح وضعیت کنونی ارائه گردد.
سنّ ازدواج در قرآن و روایات

در کلام خداوند، سن معینی برای ازدواج مطرح نشده است، ولی از واژگانی چون «بلوغ»، «بلوغ حلم»، «بلوغ نکاح» و «بلوغ اشدّ» می توان به نحوی سن بلوغ و سنّ ازدواج را به دست آورد، که در واقع، معیار سن ازدواج از نظر قرآن همان قدرت داشتن بر ازدواج، توانایی هم خوابگی و تولید نسل است.
با توجه به روایات و سیره معصومین ـ علیهم السلام ـ که الگوهای شایسته هستند برای ما مهم است که در تعیین سن ازدواج نیز به آن بزرگواران اقتدا کنیم. طبق آیات، روایات و سیره معصومین ـ علیهم السلام ـ سن ازدواج در دختران بعد از 9 سالگی و در پسران حدود 20 سالگی است؛ اما سؤالی که وجود دارد این است که آیا تنها، رسیدن به این سن کفایت می کند، یا معیارهای دیگری نیز در تعیین زمان ازدواج دخالت دارد؟
شواهد بسیاری نشان می دهد که علاوه بر سن، متغیرهای دیگری در تعیین زمان مناسب ازدواج مورد توجه است که به تبع آنها، معیار سنّی نیز نوسان می یابد. یکی از اصلی ترین معیارهای تعیین سن ازدواج، از نظر شرع[1] و روان شناسان رسیدن به حدّ رشد است که خود، ابعاد مختلفی دارد و ما اینک به توضیح برخی از جنبه های عمده آن می پردازیم:
رسیدن به حد رشد

برای صلاحیت ازدواج از نظر فقه امامیه تنها رسیدن به سن بلوغ کافی نیست، بلکه علاوه بر آن، دختر و پسر باید رشید هم باشند؛ یعنی بتوانند مصلحت خود را تشخیص دهند، تا بتوانند به استقلال و از روی اراده و اختیار عقد ازدواج ببندند.
شهید مطهری درباره شرط بودن رشد برای ازدواج می نویسد:

در فقه و سنت اسلامی محرز و مسلم است که برای ازدواج تنها عقل و بلوغ کافی نیست؛ یعنی یک پسر به صرف آن که عاقل و بالغ است نمی تواند با دختری ازدواج کند، هم چنان که برای دختر نیز عاقله بودن و رسیدن به سن بلوغ دلیل کافی برای ازدواج نیست، علاوه بر بلوغ و علاوه بر عقل، رشد لازم است.[2]
اگر بخواهیم کلمه رشد را به مفهوم عام آن تعریف کنیم، باید بگوییم:

رشد یعنی این که انسان شایستگی و لیاقت اداره و نگه داری و بهره برداری هر یک از سرمایه ها و امکانات مادی و یا معنوی را که به او سپرده می شود داشته باشد؛ یعنی اگر انسان در هر مرحله ای از زندگی که دارای یک شأن و منزلت و مقامی است و یا ابزار و وسیله ای را دارد شایستگی اداره و نگه داری و بهره برداری از آن را داشته باشد، چنین شخصی در آن کار و در آن شأن «رشید» است.[3] حال، آن چیز هر چه می خواهد باشد، همه ی آن اشیایی که وسایل و سرمایه های زندگی هستند. سرمایه به مال و ثروت انحصار ندارد مردی که ازدواج می کند خود ازدواج و زن و فرزند و کانون خانوادگی، وسایل و.... به تعبیر دیگر، سرمایه های زندگی او هستند، و یا شوهر برای زن و زن برای شوهر حکم سرمایه را دارد.[4]
بنابراین، رشد در مورد ازدواج یعنی شایستگی و لیاقت اداره زندگی، چنان که شهید مطهری در این خصوص می فرماید:
منظور (از رشد در امور ازدواج) تنها رشد جسمانی نیست، منظور این است که رشد فکری و روحی داشته باشند؛ یعنی بفهمند که ازدواج یعنی چه؟ تشکیل کانون خانوادگی یعنی چه؟ عاقبت این بله گفتن چیست؟ باید بفهمد این بله که می گوید، چه تعهدهایی و چه مسئولیت هایی به عهده ی او می گذارد و باید از انجام این مسئولیت ها بر آید.[5]
رشد به معنای یاد شده کاملاً یک امر اکتسابی و قابل یادگیری است. والدین، اطرافیان و فرهنگ جامعه می توانند نقش اساسی در شکل گیری و تحصیل آن داشته باشند.
خلاصه اینکه در تعیین سن ازدواج علاوه بر بلوغ شرعی (جسمی و جنسی) و عقلی، بلوغ اجتماعی و عاطفی و اقتصادی به منظور توانمندی شخص در تدبیر امور خانواده و برنامه ریزی امور اقتصادی را نیز داشته باشد.
توصیه های لازم

1ـ بهتر است جوانان اگر بیم به گناه آلوده نشدن در اثر طغیان و فشار غریزه جنسی ندارند، قدری ازدواجشان را به تأخیر اندازند تا با تلاش هرچه بشتر، شرایط و امکانات لازم را بدست آورند.
2ـ توصیه می شود، قبل از اقدام به ازدواج، آگاهی های لازم در زمینه آیین و وظایف همسرداری و تدبیر امور خانواده را از طریق مطالعه و مشاوره تحصیل نمایند.
3ـ تفاوت های فردی و شخصیتی، نوع تربیت، چگونگی آب و هوا و شرایط اقلیمی در انواع بلوغ تأثیر دارد.
4ـ لازم است توجه داشته باشید که در این امر وسواس زیادی نداشته باشید، داشتن حد معمول عرفی شرایط ازدواج کافی است و نباید بیش از حد ازدواج را به تأخیر بیاندازید؛ چرا که بهترین فصل ازدواج عنفوان جوانی و داشتن شادابی و طراوت زندگی است. ازدواج در آغاز جوانی موجب می شود که با همسر خود انس و الفت بیشتری پیدا کنید، فرزند شما در دوره شادابی و توانایی متولد شود و بتوانید آن را خوب تربیت کنید.
راهکارهایی در تعدیل سنّ ازدواج

1. باید والدین، مربیان و مسؤولان تدابیری در نظر بگیرند که نوجوانان و جوانان در ابعاد مختلف جسمی، جنسی، عقلی، اجتماعی، عاطفی و اقتصادی به طور هماهنگ و متناسب رشد نمایند. آنچه در حال حاضر مشاهده می شود، ناهم ترازی رشد و بلوغ جنسی و جسمی و احساس نیاز به ازدواج، با دیگر ابعاد رشدی، یعنی رشد عقلی، اجتماعی، اقتصادی و عاطفی نوجوانان و جوانان است؛ لذا یا به محض رسیدن به بلوغ جنسی اقدام به ازدواج می نمایند، در حالی که از نظر عقلی، اجتماعی و اقتصادی به حدّ رشد مناسب نرسیده اند و یا سالها پس از رسیدن به بلوغ جنسی منتظر یافتن شغل مناسب، تکمیل تحصیلات و دیگر پیش نیازهای زندگی باقی می مانند که در نتیجه یا اصلاً به آن دست نمی یابند. و یا وقتی به آنها می رسند که دیگر شادابی، طراوت و انگیزه ازدواج را ندارند، در هر دو صورت، زندگی آسیب پذیر و در معرض خطرهای جدّی است.
2. از عواملی که موجب بلوغ جنسی زودرس و احساس نیاز کاذب در جوانان می شود، باید به طور جدی جلوگیری نمود؛ مانند دیدن صحنه های مهیّج، فیلم، ماهواره، اینترنت، روابط دختر و پسر و .... .
3. فرهنگ سازی ازدواج ساده و منطبق با معیارهای اسلامی، یکی از نیازها و راهکارهای اصلی در حل مشکلات ازدواج جوانان است. اگر معیار در ازدواج و انتخاب همسر دستورهای اسلام باشد، اکثر یا هیچ یک از این مشکلات وجود نخواهد داشت. تبعیت از آداب و رسوم نادرست، برخی تحصیلات نامتوازن، روابط بی حدّ و مرز دختر و پسر، بینش غیر دینی که فقط اسباب مادی را در نظر می گیرد، کم رنگ شدن توکل و توجه به خداوند و نیز هزینه های اضافی و تشریفات، از عوامل اصلی بالا رفتن سن ازدواج محسوب می شوند. این زنجیرهای اسارت آور و دست و پاگیر، متأسفانه در حال گسترش است. باید بینش جوانان و نوجوانان و خانواده ها نسبت به زندگی، ازدواج و.... اصلاح شود تا بتوان مقدمات ازدواج آنان را در زمان مناسب و با الگوگیری از امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ فراهم کرد.
پی نوشتها :
[1] . ر.ک: مرتضی مطهری، مقاله رهبری در اسلام، (انتشارات صدرا، بی تا).
[2] . مرتضی مطهری، امدادهای غیبی در زندگی بشر به ضمیمه ی چهار مقاله ی دیگر، (انتشارات صدرا، بی تا)، ص 120 و 153.
[3] . همان، ص 122.
[4] . همان، ص 122.
[5] . همان، ص 153.

 مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه

عشق های آتشین؛ رهگذر خطرناک در مسیر زندگی جوانان

عشق های آتشین؛ رهگذر خطرناک در مسیر زندگی جوانان
درباره عشق، عظمت و شکوه و یا جنون و بیمارى آن سخن بسیار گفته‌اند، و شاید کم‌تر کلمه‌اى باشد که این همه تعبیرات مختلف و متناقض درباره آن شده باشد.
بعضى از نویسندگان بزرگ گاهى آن را به قدرى بالا برده اند که گفته‌اند:

«عشق، افسر زندگى و سعادت جاودانى است».
(گوته آلمانى)
و یا به گفته «هزیه» عشق معمار عالم است.
«توماس مان» از اثر معجزه آساى عشق سخن گفته و معتقد است که: «عشق روح را تواناتر و انسان را زنده دل نگه مى‌دارد».
عدّه‌اى از فلاسفه بزرگ شرق، پا را از این هم فراتر نهاده و عقیده دارند: «هر حرکت و جنبشى در جهان است ناشى، از یک نوع (عشق) مى‌باشد، حتى حرکات افلاک و کرات عالم بالا»!
و البتّه اگر این کلمه را به معناى وسیع خود - یعنى هر نوع کشش و جاذبه فوق العاده - تفسیر کنیم باید گفتار آن‌ها را تأیید کرد، چه جاذبه‌اى از جاذبه عمومى نیرومندتر و بنابراین چه عشقى از آن آتشین‌تر؟!
در برابر این همه تعبیرات و تفسیرهاى جالب، عده‌اى دیگر از نویسندگان و فلاسفه، زننده ترین حملات و اتهامات را نثار «عشق» کرده و آن را تا سرحدّ یک بیمارى نفرت انگیز تحقیر نموده‌اند.
یکى از نویسندگان معروف شرق می‌گوید: «عشق مانند سل و سرطان و نقرس، بیمارى مزمنى است که آدم عاقل باید از آن فرار کند»!
بعضى دیگر همچون «کوپرنیک» دانشمند معروف فلکى که خواسته است در تحقیر خود، جانب عشق را کمى نگه دارد، گفته است: «عشق را اگر یک نوع جنون ندانیم لا اقلّ عصاره‌اى از مغزهاى ناتوان است»!
این تفسیرهاى فوق‌‌العاده ضد و نقیض را آن هم درباره کلمه‌اى که از متداول ترین کلمات در ادبیات و شعر و حتى سخنان روزمره است، نباید حمل بر تناقض در قضاوت در مورد یک واقعیت معین دانست بلکه این اختلاف، در واقع، از اختلاف در زوایه دید قضاوت کنندگان سرچشمه مى‌گیرد.
یعنى هر یک از این نویسندگان و دانشمندان در واقع یکى از چهره‌های عشق را که شاید در زندگى خود بیش‌تر با آن مواجه بوده است مورد بحث قرار داده، در این صورت باید اعتراف کرد که:
اگر منظور از عشق یک کشش و جاذبه نیرومند و خارق العاده میان دو انسان، یا به طور کلى دو موجود (اعم از انسان، حیوان، گیاه و موجود بى جان) در مسیر یک هدف عالى بوده باشد چه از آن بالاتر تصوّر مى‌شود؟!
زیرا قدرت خلاقیت آن به قدرى عجیب است که مى‌تواند هر مانعى را تحت الشعاع خود قرار دهد و به سرعت همه موانع را در مسیر تکامل پشت سر بگذارد.
تمام تحسین هایى که از عشق شده به خاطر همین خلاقیت و نیروى عظیم و بى نظیر آن است، چنان که مى‌دانیم بسیارى از عالى ترین شاهکارهاى ادبى معمارى، و هنرى به معناى واقعى در سایه چنین جاذبه‌اى به وجود آمده است.
امّا اگر منظور از عشق، جاذبه و کشش نیرومندى باشد که دو انسان را به گناه، آلودگى، و سقوط در لجنزار عصیان و فحشا بکشاند هر چه در مذمت آن گفته شود کم است؛ زیرا لکه‌های ننگ آن، چنان پررنگ و ثابت است که به این آسانى پاک شدنى نیست.
و اگر منظور، آن جاذبه دیوانه کننده‌اى باشد که عقل را به کلى ویران کرده، از کار مى‌اندازد، و انسان بر اثر آن دست به هر کار جنون آمیزى مى‌زند، هر چه درباره تحقیر آن نیز گفته شود بجاست.
خلاصه عشق از دریچه‌های دید مختلف، چهره‌های فوق العاده گوناگون دارد. بنابراین هم ستایش‌ها و هم تحقیرهاى آن هر دو بجاست.
در زیر لفافه شاعرانه «عشق»

موضوعى که در این جا توجّه به آن براى همه جوانان پاکدل نهایت ضرورت را دارد این است که امروز در زیر لفافه زیبا و شاعرانه «عشق» چه جنایت‌ها و تبهکارى‌ها که نمى‌شود، و چه آلودگى‌ها که به نام عشق مقدّس انجام نمى‌گردد.
هر آلوده دامن هوسباز و شهوترانى، خود را در لباس عاشق صادق که به اصطلاح «گواهش دل چاک چاک اوست» و در دستش «جز این سند پاره پاره نیست»! جا مى‌زند.
هر فریبکار دو روى دیو صفت که نظرى جز اشباع شهوات سرکش حیوانى خود ندارد، با استفاده از شاخ و برگ‌ها و توصیف‌های شاعرانه همین «کلمه» به مقاصد شوم شیطانى خویش جامه عمل مى‌پوشاند و به همین دلیل پس از آن که به اهداف کثیف خورشید، ماسک از چهره واقعى او برداشته مى‌شود، آن‌چه را گفته بود همه و همه را فراموش مى‌کند، درست مانند ظرف بزرگ آبى که وقتی یک مرتبه آن را وارونه کنند، قطره‌اى از آن عواطف پاک و عشق‌های آتشین و سوزان باقى نمى‌ماند، و اثرى از آن قلب لبریز از محبّت، و چشم‌های بیمار از بیمارى عشق، و هزاران ادعاى دیگر دیده نمى‌شود.
آن گاه معشوق فریب خورده و پشیمان مى‌ماند با یک دنیا اندوه و حسرت و غم!
جوانان باید با دقّت هر چه بیش‌تر مراقب این «مدعیان دروغین عشق» باشند؛ مدعیانى که سرمایه‌اى جز دروغ و فریب و خدعه ندارند و چه بسا قلب مملوّ از عشق سوزانشان را در آنِ واحد در چندین جا گرو گذاشته‌اند! و با هزار تزویر و نیرنگ همه جا خود را عاشقى صادق و یکه شناس! قلمداد نموده‌اند.
باید توجّه داشته باشند که از این قماش افراد در محیط امروز، بسیار زیادند، همین‌ها هستند که گاه وقاحت را به جایى مى‌رسانند که مثلا نامه واحد مملوّ از دروغ‌ها را کپی کرده، در آن واحد براى چند دختر مى‌فرستند و در همه جا لباس «عشق مقدّس» بر تن کرده تمام قامت خود را در آن فرو برده‌اند، ولى در زیر این نام هزار گونه جنایت مرتکب مى‌شوند.
نه تنها دختران جوان بلکه پسران نیز باید مراقب این دام‌های گوناگون که به نام «عشق پاک» بر سر راه آن‌ها نهاده مى‌شود باشند؛ دام هایى که پس از افتادن در آن اغلب رهایى وجود ندارد، و کفاره یک لحظه غفلت، خوش بینى بی‌جا، و تسلیم الفاظ ریاکارانه توخالى شدن را گاهى در یک عمر هم نمى‌توان پرداخت کرد.
بخصوص کسانى که از نظر «محبّت» کمبود دارند و در «محرومیت» به سر برده اند، خیلى زود تسلیم این اظهار عشق‌ها و محبّت‌ها مى‌شوند، و همین محرومیت‌ها سبب مى‌شود که زود فریب بخورند و به دام افتند، این‌ها باید بیش از دیگران مراقب باشند.
حضرت آیت‌ا... مکارم شیرازی

مراحل انتخاب همسر

مراحل انتخاب همسر
قبل از شناخت فرد مقابل، لازم است تمام ملاک ها و معیارهای انتخاب همسر را بدانید. پس از این مرحله وارد مرحله شناخت طرف مقابل و راه های آن با توجه به ملاک های لازم می شوید. آنچه در ذیل می آید راه های شناخت فرد مقابل و خانواده اش است. این مراحل باید یکی پس از دیگری اجرا گردد و در کلیه موارد با توجه به قوانین عرفی، شرعی و اخلاقی و به قصد یافتن تناسب ها و سنخیت ها، برای تشکیل مقدس ترین پیوند و نهاد می باشد.
مرحله اول؛ تعیین معیار و هدف:

تعیین معیار و هدف برای گزینش همسر، همانند داشتن چراغ روشن برای وسیله نقلیه در جاده تاریک است. خیلی از والدین و به خصوص جوانان، نسبت به جایگاه این دو عنصر (هدف و معیار) در سرنوشت انسان بی توجّه اند. چه بسیار خانواده هایی تشکیل می شوند که طرفین یا هدف مشخصی از ازدواج ندارند و یا در اثر نداشتن معیار روشن، به صورت تصادفی در زیر یک سقف قرار می گیرند و در نتیجه، از استحکام لازم برخوردار نیستند و با کوچکترین لغزشی سقوط می کنند. بنابراین ازدواجی که فقط با معیار ناقص «زیبائی» یا «تمکّن مالی» شکل گرفته باشد، به پایداری و موفقیت آن چندان امیدی نیست.[1]
مرحله دوم؛ تحقیق:

بعد از آن که با معیارهای مشخص سراغ کسی رفتیم نوبت تحقیق و پرس و جو در تمام جوانب طرف مقابل فرا می رسد باید با امر مهم تحقیق صوری و ظاهری برخورد نشود، چون مساله یک عمر زندگی است. روحیات، برخوردها، نسب و گذشته فرد مقابل، تأثیر مستقیمی در زندگی آینده انسان خواهد داشت.
همان گونه که نباید بدون دلیل و شناخت کافی، کسی را به عنوان همسر پذیرفت، نباید هم بدون دلیل و شناخت کافی، او را ردّ کرد. ممکن است این فردی را که ردّ می کنیم، فرد صالح و مناسبی باشد و با از دست دادن او، دیگر فردی به خوبی او نصیبمان نشود.[2]
راه های تحقیق عبارتند از 1. شناسایی چگونگی و صفات خانوادگی و بستگان نزدیک شخص که در فامیل عمومیت دارد. 2. تحقیق از روحیات فرد بوسیله خویشان و همسایگان فرد. 3. تحقیق از دوستان نزدیک او. 4. از طریق مدیران و معلمان او 5. از افرادی که او را می شناسند، حتی افرادی که رابطه خوبی با او ندارند. 6. تحقیق در محل کار.
البته تحقیق وسیله ای برای پیش آگاهی می باشد. و تا گفته های این افراد مذکور از راه های دیگر ثابت نشود، نباید مورد توجّه و عمل قرار گیرد. و همچنین بهتر است از افراد زیادی بپرسید تا نتیجه به واقعیت نزدیک تر شود.[3]
مرحله سوم؛ فرستادن پیک:

اگر تا اینجا اطلاعاتی کسب کردید که به طور اجمالی تناسب و سنخیت شما با فرد مورد نظر را تأیید می کند نوبت می رسد به این که دختر و پسر و خانواده هایشان، چند نفر از خویشان و آشنایان را بر می گزینند و به منزل و مکان فرد مورد نظر بفرستند، تا اطلاعات خانوادگی و خصوصیات دختر و پسر را بدست آورند. افراد پیک هم افراد با تجربه و هم افراد جوان باید در بین شان باشد.[4]
مرحله چهارم؛ دیدن عکس طرف مقابل:

بعد از پیمودن راه های قبلی اگر نتیجه مساعد باشد و دختر و پسر همدیگر را ندیده باشند، دیدن عکس های یکدیگر می تواند در افزایش شناخت و رسیدن به تصمیم نهایی مؤثر باشد.[5] که این کار توسط پیک های امین، انجام می شود.
مرحله پنجم؛ گفتگو و ملاقات:

اگر مراحل قبلی به خوبی سپری شد و نظر دختر و پسر و خانواده هایشان مساعد بود. گام بعدی که آخرین مرحله شناخت قبل از ازدواج و مهم ترین و مؤثرترین مرحله شناخت، همین دیدار و گفتگوی دختر و پسر می باشد. این گفتگو می تواند به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم صورت گیرد. غیرمستقیم مانند نوشتن نامه یا تلفن زدن می تواند بخشی از ابهامها و دغدغه های طرفین را برطرف نماید.
در گفتگوی مستقیم، تعداد جلسات هرچه بیشتر باشد شناخت بیشتر حاصل می شود. دستور کار جلسه گفتگو به این ترتیب می باشد: 1. بیان خط مشی کلی زندگی آینده 2. گفتگو درباره اهداف آینده 3. بیان صادقانه صفات و اخلاق و خصوصیات خود 4. بیان خواسته ها و انتظارات طرفین از همدیگر 5. بیان نظرات خود درباره چگونگی برخورد و رفتار و رابطه با خانواده و بستگان و خویشان یکدیگر 6. طرح نظرات خود درباره فرزندان 7. بیان عیب و نواقص و بیماری های خود 8. دیدن زیبائی های ظاهری همدیگر بدون سوء نیت.[6]
در لابه لای گفتگوهای صمیمانه بین دختر و پسر، می توان به زوایای پنهانی شخصیت فرد پی برد.
خوب است در این دیدار، دیدگاه کلی خود از زندگی و برخی از انتظارات مهم و اساسی و ... را برای یکدیگر بگویید و بشنوید و جمال ظاهر و باطن او را ببینید و بپسندید.[7]
نکته های دیگر:

1ـ سعی کنید نکات مثبت و منفی فرد مورد نظر را پس از جلسه یادداشت نموده، تا در مرحله تصمیم گیری مورد ارزیابی قرار گیرد. باید توجه داشت که خوبی ها هیچ گاه در یک فرد جمع نمی شود، باید فرد مورد نظر را در مجموع مورد ارزیابی قرار داد.
2ـ لازم است در جریان انتخاب، در تمام مراحل بررسی، تحقیق و شناسایی از کمک، راهنمایی و مشورت پدر و مادر و برخی از اقوام یا مشاوران فهمیده و دلسوز بهره مند شوید.
3ـ نباید بدون مشورت و موافقت پدر و مادر خود ـ حتی المقدور ـ اقدامی نمایید؛ زیرا آنان تجربیات بیشتری دارند و قطعا صلاح فرزند خود را می خواهند و در صورت عدم موافقت، روابط آنان در آینده، با همسر فرزندشان سرد و تیره خواهد شد و مشکلاتی برای هر یک از زوجین پدید خواهد آمد.
4ـ مشاوره ازدواج و کمک از متخصص در این زمینه بسیار مطلوب است.
5ـ چنان چه به این تصمیم رسیدید که پیوند حاصل نشود، سعی کنید عوامل این تصمیم را پنهان دارید و تلاش کنید تا شخصیت طرف مقابل و خانواده اش حفظ شود.
دانستنی های بیشتر درباره انتخاب همسر:

پیش از ازدواج راجع به مشخصات همسر آینده خود خوب فکر کنید.
داشته ها، سلایق و استعدادهای خود را با همسر ایده آل ذهنی خود مقایسه کنید.
تناسب بین سطح تحصیلات شما با همسر آینده تان می تواند خیلی از مشکلات احتمالی را پیشگیری نماید.
تناسب سنی شما با همسرتان، زندگی لذتبخش و قابل پیشرفتی را برای شما رقم خواهد زد و نقش مؤثری در استمرار آن خواهد داشت.
اختلاف فرهنگی، اجتماعی، اعتقادی، اقتصادی، سیاسی و .... گرایش و نگرش و سلایق متفاوت در پی خواهد داشت.
توجه بیش از اندازه به زیبایی و یا سطح تحصیلات نباید شما را از دیگر صفات لازمه یک همسر خوب غافل کند.
به منظور داشتن یک زندگی آرمانی و هدفمند، همسری همراه با اهداف عالیه خویش انتخاب نمایید.
پایبندی به اعتقادات مذهبی، راهگشای بسیاری از اختلافات احتمالی خواهد بود.
مسئولیت پذیری، توانمندی و سخت کوشی، آسایش و خوشبختی زندگی آینده شما را تضمین خواهد کرد.
تحقیق راجع به خانواده و گذشته شخص مورد نظر تان را به بزرگترهای فامیل واگذار نمایید.
پدر و مادر و بزرگترهای فامیل می توانند معیارهای مهم یک همسر خوب را به شما معرفی کنند.
تامل، دقت، تفکر، توکل و عدم تعجیل در انتخاب، از پشیمانی های بعدی تا حدی جلوگیری خواهد کرد.
تعالیم دینی ما، «هم کفو بودن طرفین» یعنی تناسب اقتصادی، فرهنگی، سنی، تحصیلی و .... را ملاک اصلی انتخاب همسر بیان داشته است.
از انتخاب آنی، خیابانی، تلفنی، اینترنتی و ... همچنین از وسواس بیش از حد جدا پرهیز نمائید و به فکر تبعات منفی بعد از آن باشید.
در انتخاب همسر توجه به موانع نکاح موضوع مواد 1034 تا 1061 قانون مدنی لازم است.
پی نوشتها :
[1] . برای آگاهی از معیارهای انتخاب همسر به کتاب جوانان و انتخاب همسر نوشته علی اکبر مظاهری و همچنین به کتاب انتخاب همسر، ابراهیم امینی، امیر کبیر، چاپ هشتم، 1383، ص 97 رجوع کنید.
[2] . امینی، ابراهیم، انتخاب همسر، انتشارات امیر کبیر، چاپ هشتم، 1383، ص 97.
[3] . مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، انتشارات پارسایان، چاپ بیست و دوم، 1383، ص 186.
[4] . همان، صفحه 189.
[5] . جوانان و انتخاب همسر، علی اکبر مظاهری، ص161.
[6] . رفیعی، مهدی، طلوع آشنایی، بوستان کتاب، قم، چاپ دوم، 1380، ص 62.
[7] . معاونت تربیتی، رهنمودهایی برای ازدواج جوانان، قم، مؤسسه امام خمینی ـ رحمه الله ـ، 1384، ص 29.

مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه

استخاره کنیم یا تحقیق؟

استخاره کنیم یا تحقیق؟
آیا برای ازدواج و انتخاب همسر هم می‌شود استخاره کرد؟ این پرسش در شرایطی که استخاره برای ازدواج و انتخاب همسر بین مردم رواج بسیاری دارد، مطرح می‌شود.
استخاره کنیم یا تحقیق؟

حضرت امام صادق (ع) می فرمایند: چون یکی از شما در پی کاری برآمد، باید پیش از مشورت با مردم، با پروردگار بزرگ رایزنی کند. رایزنی یعنی اینکه نخست از خداوند طلب خیر می‌کنی، آنگاه به مشورت با مردم می‌‌پردازی. زیرا وقتی کاری با خداوند آغاز شود، پروردگار خیر را بر زبان بندگانش جاری می‌سازد.
استخاره به معنی لغوی طلب خیر کردن است. یعنی از خداوند طلب خیر کنیم و بخواهیم خیر خود را بر زبان شخصی که می‌خواهیم با او مشاوره و راهنمایی بخواهیم، جاری کند.
استخاره در منابع دینی و گفته‌های ائمه معصوم جایگاه مشخصی دارد و تنها در موارد خاصی توصیه می‌شود. این روز‌ها استخاره به شکل‌های مختلفی رواج دارد که البته در صحت آن‌ها اطمینانی نیست. افراد به شکل‌ها و هدف‌های مختلف بدون آگاهی از شرایط و قوانین استخاره می‌گیرند.
اما آیا برای ازدواج و انتخاب همسر هم می‌شود استخاره کرد؟ در چه شرایطی؟ بعد از استخاره برای ازدواج باید به نتیجه آن عمل کرد؟ این پرسش‌ها در شرایطی که استخاره برای ازدواج و انتخاب همسر بین مردم رواج بسیاری دارد، مطرح می‌شود.
زمانی باید سراغ استخاره برویم که قبل از آن از قوه عقل و تعقل در درجه اول و در درجه دوم از پتانسیل همفکری با دوستان، آشنایان و نزدیکانمان بهره‌مند شده و به نتیجه‌ای نرسیده باشیم. یعنی در درجه اول عقل خود را به کار بگیریم
نگاه اول: عقل و مشورت مقدم بر استخاره است

حجت الاسلام سید علی بنی صدر، محقق، کار‌شناس مذهبی: در روایات به استخاره برای هر امری تصدیق شده است. در روایات آمده که معصومان استخاره را بدون اشکال دانسته‌اند، حتی خود ائمه معصوم در این زمینه دستوراتی داده‌اند.
نکته‌ای که در مورد استخاره مطرح است این است که به نتیجه استخاره باید عمل کرد. یعنی اگر استخاره بد آمد، تا جایی که ممکن است با آن مخالفت نشود. این حرف نشان از این دارد که نتیجه استخاره موهوم و پوچ نیست و امری واقعی است. اما باید نکته‌ای را مد نظر داشته باشیم: زمانی باید سراغ استخاره برویم که قبل از آن از قوه عقل و تعقل در درجه اول و در درجه دوم از پتانسیل همفکری با دوستان، آشنایان و نزدیکانمان بهره‌مند شده و به نتیجه‌ای نرسیده باشیم. یعنی در درجه اول عقل خود را به کار بگیریم.
فکر باطل دیگری درباره استخاره وجود دارد این است که افراد کاری را شروع کرده‌اند و می‌خواهند بدانند کارشان به ثمر می‌رسد یا نه و برای آن استخاره می‌گیرند. وقتی جواب آن خوب آمد با خودشان می‌گویند کارم به نتیجه خوب می‌رسد. استخاره برای این مواقع نیست. استخاره برای زمانی است که نمی‌دانیم انجام دادن کاری درست یا غلط است.
در ازدواج مشورت بر استخاره ارجح است

در مورد استخاره برای ازدواج می‌توانیم بگوییم، مهم‌تر از استخاره، مشورت، تحقیق و تفکر است. باید این موارد را مقدم بر استخاره بدانیم و استخاره را برای آخر کار بگذاریم. یعنی اینطور نباشد که‌‌ همان اول کار بدون اینکه تحقیقی کرده باشیم، استخاره کنیم. اول باید تحقیق کرد. عقل و مشورت در این مورد، مقدم بر استخاره می‌دانیم، یعنی تا جایی که ممکن است از تفکر، تعقل و تحقیق بهره‌مند شوید، بعد سراغ استخاره بروید. در بحث ازدواج تحقیق از دیگر موارد مهم‌تر است. بهترین استخاره، در همه مورد استخاره» ذات الرقاع «است که دستور کامل آن از قول امام معصوم در مفاتیح آمده است.
نگاه دوم: اول عقل، بعد مشورت

حجت السلام علی مختار آبادی، کار‌شناس مذهبی و مشاور خانواده: خداوند به ما عقل و فکر داده است. بزرگان گفته‌اند اگر می‌خواهید کاری انجام بدهید، اول فکر کنید، بعد از مشورت کردن بهره بگیرید، اما اگر همچنان بر سر دوراهی ماندید و نتوانستید تصمیم بگیرید، می‌توانید استخاره کنید و از خداوند نظر و کمک بخواهید، این قوانین در مورد استخاره برای ازدواج هم صدق می‌کند. در بعضی روایات آمده است هر وقت در کاری نیاز به مشورت دارید، یک دور تسبیح بگویید» استخیر الله «بعد با هر کسی که خواستید مشورت کنید، خداوند خیر را بر زبان او جاری می‌سازید. موارد استخاره هم در قرآن هم آمده است.
نگاه سوم: مسوول عواقب عمل به استخاره خودمان هستیم

حجت السلام ابولقاسم آذرسا، مسوول عقیدتی قرارگاه سازندگی خاتم النبیا (ص)، کار‌شناس مذهبی و مشاور خانواده: استخاره جایگاه خاص و ویژه خودش را در دیدگاه علما دارد. باید گفت بعد از تحقیق، تفحص، تفکر و تعقل می‌شود سراغ استخاره رفت.
رویکرد به استخاره نباید در ابتدای انتخاب باشد. یعنی بعد از تحقیق، تفحص و تعقل در حالت حیرانی و وقتی که شبهه‌ای راجع به مطلبی داریم به سمت استخاره می‌رویم تا از حیرانی بیرون بیاییم.
استخاره جای عقل را نگیرد

استخاره نباید جایگاه تفکر و تعقل را بگیرد. پرسشی که خداوند از تکالیف ما در این دنیا دارد بر اساس میزان تعقل و اندیشه‌ای است که به ما عنایت کرده است. بنابراین در مشکلات دنیا باید از تعقلمان استفاده کنیم. وقتی انسان این مسیر را طی کرد و باز به نتیجه نرسید برای خروج از تحیر و ابهام خداوند متعال دری را برای او باز گذاشته که می‌تواند به قرآن تفال بزند یا با استفاده از تسبیح پشت پرده‌ای را که انسان از آن مطلع نیست بداند و با مشاوره از خداوند در واقع طلب خیر کند.
در امر مهمی مثل بحث ازدواج گرایش افراد باید بر رفتار عقلانی و استفاده از عقل باشد، اختیارهای ما بر اساس میزان عقلی است که به ما داده شده و به‌‌ همان میزان مسوول هستیم. باید در ازدواج ابتدا تحقیق و تفحص کرد، با افراد اهل مشاوره کرده و معیار‌ها را به دست بگیرند. نه اینکه فرد بدون داشتن معیار با استفاده از قرآنی که در دست دارد بخواهد بداند ازدواج با فردی خوب است یا خوب نیست.
باید بعد از تحقیق و مشورت خانواده‌ها با یکدیگر و در میان گذاشتن نظرات و دیدگاه‌های خود با یکدیگر گزینه مورد نظر خود را مورد بررسی قرار دهند. وقتی در حالت تحیر باقی ماندند سراغ استخاره می‌روند و مشاوره‌ای با خدا انجام می‌دهند و تا از پشت پرده‌ای که ممکن است خداوند برای بنده‌اش رو کند باخبر شوند.
عمل به استخاره واجب نیست

عمل به جواب استخاره بر انسان واجب نیست. یعنی واجب نیست که حتما به آن عمل شود. اما وقتی انسان برای مشاوره به سوی کسی رفت که به او اعتماد دارد و آگاه است و طلب خیر می‌کند، شرط ادب این است که (اگر استخاره در شرایط درست گرفته شده باشد) مطابق آن عمل شود، اما عمل به آن واجب نیست.
نتیجه می‌گیریم که فرد بعد از تحقیق و تفحص و طی کردن همه مراحل در ‌‌نهایت می‌تواند سراغ استخاره برود.
مجموعه این عوامل می‌تواند انتخابی مناسب را رقم بزند. اما عواقب انتخاب بر عهده خود فرد است. یعنی نمی‌شود شخص مسوولیت عواقب انتخاب‌اش را به دیگران واگذار کند. برای مثال شخص استخاره بگیرد و بعد‌ها هر مشکلی پیش آمد آن را به خداوند نسبت دهد. نمی‌شود گفت آن مشکل ثمره مشورت با خداوند است.
برگرفته از برنا

مجلس عقد و عروسی

مجلس عقد و عروسی
اسلام برای تحقق ازدواج و شکل گیری کانون خانواده که به یقین بهترین وسیله حفظ عفت عمومی و سالم سازی جامعه انسانی است، دختر و پسر جوان را موظف نموده است که در شرایط خاصی ازدواج کنند و یک سلسله آداب و شرایط را مراعات نمایند تا نخستین روز زندگی خود را به دور از هر گونه پلشتی و نابهنجاری رفتاری شروع کرده باشند.
متأسفانه در عصر حاضر پیرایه ها و وصله های ناهمگونی بر دامن پاک و زیبای این انتخاب نیک و خدا پسندانه یعنی ازدواج، زده شده است، از جمله ولخرجیها و تشریفات عقد و عروسی و ...که گاه سرسام آور و تکان دهنده است.
بهترین الگوی ما در زمینه مجلس عقد و عروسی ائمه اطهار ـ علیهم السلام ـ است. از این رو با بیان چگونگی و کیفیت برگزاری مراسم عروسی دختر پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله ـ و توصیه های پیشوایان دین ـ علیهم السلام ـ در این زمینه را به اختصار پی می گیریم:
پیامبر(ص) با ازدواج امام علی(ع) و حضرت زهرا (س) خط بطلان بر عقاید خرافی زمان خود کشید و سنّت خویش را بر سهولت و آسانی ازدواج قرار داد.
1. آن حضرت اتاق ام سلمه را برای شب عروسی علی و زهرا ـ علیهما السلام ـ برگزید.
2. رسول اکرم (ص) به همسرانش دستور داد تا زهرا (س) را مناسب شأنش آرایش کنند.
3. رسول اکرم (ص) دامادش را موظف فرمود، غذای نیکویی برای اهل خود فراهم کند. البته پدر عروس تهیه گوشت و نان این عروسی را عهده دار شد و تهیه روغن و خرما را به علی (ع) وانهاد.
4. با فراهم شدن مقدمات پذیرایی، پیامبر (ص) آستین بالا زد و خرما را در میان روغن می آمیخت، آنگاه به علی (ع) فرمود: هر که را می خواهی دعوت کن.[1]
5. به دستور پیامبر، مراسم عقد و عروسی زهرا و علی در مسجد برگزار شد.[2] و به دستور و سفارش ایشان بلال مردم را به سمت مسجد فراخواند،[3] تا مردم به صورت عملی شاهد شکل گیری ازدواج برترین زن جهان و برترین مرد ـ پس از پیامبر (ص) باشند و از این شیوه الگو برداری کنند.
با چنین نگرشی مسجد تنها جای روضه خوانی و مجالس عزا نخواهد بود، از پی آمدهای نیک این سنّت، تشویق مردم به استقبال از مساجد است. برگزاری مراسم ازدواج در چنین مکان های مقدسی افزون بر این که گویای تقدس امر ازدواج می باشد، سبب جذب مردم به مکان های مقدس است. البته باید حفظ حرمت و شأن مساجد نیز مورد توجّه قرار گیرد.
6. برگزاری مراسم ازدواج به صورت آشکار[4] مورد سفارش قرار گرفته است.
7. ولیمه دادن در عروسی امری مستحب و پسندیده است. چنان که از حضرت رسول اکرم (ص) نقل شده است که: «از سنّت پیغمبران اطعام دادن در وقت ازدواج است.»
8. پذیرایی ولیمه از میهمانان در روز.[5]
سفارش شده ولیمه عروسی در روز داده شود تا آسایش کسی در معرض خطر قرار نگیرد، واقعاً انسان از این دقت و ظرافتی که در دستورات اسلامی به کار گرفته شده، لذت می برد، رفتار ناشایستی که بعضی از مسلمان ها در نیمه شب به راه میاندازند و آسایش و آرامش دیگران را نادیده می گیرند، چگونه قابل توجیه است؟!!
9. به عروسی در شب سفارش شده است . امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید: «عروس های خود را شبانه به خانه شوهر ببرید و هنگام ظهر طعام دهید.»[6]
10. همراهی بدرقه عروس تا خانه داماد، در مراسم عروسی علی ـ علیه السلام ـ و زهرا ـ علیها السلام ـ داماد پیش از عروس، فاطمه ـ علیها السلام ـ به دنبالش و پیامبر (ص) در پی فاطمه روان بودند و مهار مرکب زهرا ـ علیها السلام ـ به دست سلمان فارسی بود. عدّه ای از زنان بنی هاشم، همسران پیامبر، زنان مهاجر و انصار همراه زهرا ـ علیها السلام ـ بودند.
11. رسول اکرم (ص) در شب عروسی حضرت زهرا ـ علیها السلام ـ به دختران عبد المطلب و زنان مهاجرین و انصار سفارش کردند که همراه فاطمه ـ علیها السلام ـ باشند و خوشحال بوده و بخوانند و تکبیر گویند و ستایش خداوند به جای آورند و از گفتن آن چه خوشنودی خداوند در آن نیست، بپرهیزند. طبق نقل تاریخ در این جشن ام سلمه، عایشه، حفصه، معازه خدمت حضرت زهرا (س) اشعاری خواندند، بنابر این جشن باشکوه و به یاد ماندنی برپا شد، و مؤمنین در شادی رسول خدا (ص) سهیم شدند.[7]
توصیه های دیگر

1ـ دختر و پسر جوانی که پیش از ازدواج با هم به توافق رسیده اند و افق فکری و فرهنگی خویش را نزدیک به هم یافتند، می توانند در نحوه برگزاری مراسم نیز به توافق برسند و در صورتی که اطرافیان در صدد برگزاری نامطلوب مراسم بر آمدند، آنان را از هدف و برنامه خویش آگاه سازند و به آنان بفهمانند که حاضر نیستند به خاطر خوش گذرانی عدّه ای انگشت شمار اولین برگ زرین از عمر مشترکشان را با گناه آلوده نمایند.
2ـ عروس و داماد سعی کنند مجلس زنانه را از مردانه کاملاً جدا کنند تا از اختلاط مرد و زن در منازل خصوصی، تالار و سالن های عمومی جلوگیری نمایند. از پخش آواز، غنا و موسیقی های مطرب و غیر مشروع و رقاصی و بی عفتی ها دوری کنند. در فیلمبرداری و عکاسی مراعات حدود شرع شده، هرگز والدین عروس و داماد و خود زوجین شقاوت خویش را با برانگیختن خشم خداوند در نخستین روز شکل گیری زندگی خود سبب نشوند.
3ـ پیشنهاد می شود در برگزاری این مراسم از مداحان و مولودی خوان ها دعوت شود، تا با خواندن اشعار نغز، پربار و عبرت آموز در مقام و منزلت اهل بیت ـ علیهم السلام ـ فضای معنوی و شادی بخش ایجاد کنند. دعوت از سخنرانانی که در این زمینه می توانند جمع حاضر را شاد و خندان نگاه دارند، اجرای نمایش کمدی، گفتن جوک و لطیفه های خنده دار و .... نیز از جمله راه کارهای دیگر نشاط در مجالس عقد و عروسی است.
4ـ مستحب است، مراسم عروسی روز جمعه باشد. چنان که از حضرت علی ـ علیه السلام ـ نقل شده که روز جمعه روز خواستگاری و نکاح است.
5ـ از گرفتن مراسم عروسی در روز های مکروه پرهیز کنید، از جمله:
الف ـ هنگامی که قمر در عقرب است، امام صادق ـ علیه السلام ـ می فرماید: «کسی که هنگام قمر در عقرب ازدواج کند، نیکی نمی بیند». سه شب آخر ماه قمری که ماه دیده نمی شود، طبق بعضی روایات، ازدواج و آمیزش در چنین وقتی، موجب سقط جنین خواهد شد.[8]
پی نوشتها :
[1] . ر.ک: شیخ عباس قمی، بیت الاحزان فی ذکر احوالات سیده نساء العالمین فاطمه زهرا (س) ، (قم: انتشارات سید الشهداء، 1404ق)، صص 35ـ 33، محمدی اشتهاردی، ترجمه بیت الاحزان، صص 59ـ 58.
[2] . همان، ص5.
[3] . ر.ک: محمد مهدی اشتهاردی، ازدواج و شیوه همسرداری از دیدگاه اسلام، (تهران، انتشارات کتاب یوسف، 1378)، ص 5.
[4] . النوری الطبرسی، مستدرک الوسائل، ج14، ب 43، ح 16523 و ح 16500، ص 213.
[5] . الحر العاملی، وسائل الشیعه، ج20، ب 37، ح 25114، ص 91.
[6] . محمد مهدی اشتهاردی، ازدواج آسان، قم، انتشارات نبوی، 1371، ص 242.
[7] . بابایی آملی، ابراهیم، داستان ازدواج معصومین ـ علیهم السلام ـ ، بنیاد پژوهش های علمی و فرهنگی نور الأصفیاء، چ سوم، صص 112ـ 108.
[8] . ازدواج آسان، صص 250ـ 241.

مرکز مطالعات و پژوهش های فرهنگی حوزه علمیه

ازدواج کنید به نفع شماست

ازدواج کنید به نفع شماست
دلایل زیادی برای تداوم یک ازدواج وجود دارد. انسان موجودی اجتماعی است که از تنهایی می ترسد و نمی تواند در این شرایط از تمام توانایی های خود استفاده کند.
انسان ذاتاً به دنبال ارتباط برقرار کردن با دیگران و زندگی کردن در جمع می باشد. او در تنهایی احساس ناامنی می کند و نمی تواند به بقای خود ادامه دهد.
بهترین راه مقابله با تنهایی تشکیل زندگی زناشویی است.
با ازدواج رابطه ای مستحکم میان دو جنس مخالف ایجاد می شود که این امر مورد تایید قانون و جامعه است.
در واقع ازدواج فواید زیادی برای زوجین دارد:
زندگی در کنار یکدیگر

در یک ازدواج دو فرد با تلاش یکدیگر خانه ای مشترک بنا می کنند. آنها زیر یک سقف به زندگی خود ادامه می دهند و دیگر احساس تنهایی نخواهند کرد. زوجین می توانند هر زمان که بخواهند با یکدیگر حرف بزنند و از حضور هم لذت ببرند.
تقسیم وظایف

زندگی در کنار یکدیگر مزایای زیادی دارد. در زندگی زناشویی وظایف تقسیم می شود. معمولا زن کارهای خانه مثل نظافت و پختن غذا را برعهده دارد و مرد نان آور می باشد. این مسأله باعث می شود هر کدام از زوجین به روی مسئولیت خود تمرکز کند و کارها به خوبی پیش برود.
احساس امنیت اجتماعی

وقتی دو نفر ازدواج می کنند در دارایی های یکدیگر سهیم می شوند. بدین ترتیب قدرت خرید آنها افزایش می یابد و زندگی آسوده تری خواهند داشت. در صورتی که هر دو طرف شاغل باشند بر میزان دارایی آنها افزوده می شود.
حمایت عاطفی

شاید بتوان مهم ترین ویژگی ازدواج را حمایت عاطفی دانست. زوجین در رازهای یکدیگر شریک می شوند و مسأله ای را از هم پنهان نمی کنند. آنها در مورد مسائل کوچک و بزرگ زندگی با یکدیگر بحث کرده و به جنگ مشکلات می روند.
وقتی یکی از طرفین دچار افسردگی می شود و یا مشکلی روی می دهد از حمایت همسر خود برخوردار خواهد شد. ازدواج موقعیتی است که در آن هر دو طرف برنده هستند. تحقیقات نشان می دهد افراد متأهل نسبت به افراد مجرد عمر طولانی تری دارند و کمتر دچار بیماری می شوند.
پرورش کودکان

زن و مرد پس از ازدواج می توانند کانون گرمی را تشکیل دهند که کودکان با زندگی در آن به بزرگسالانی آتیه دار تبدیل می شوند. کودکان در این خانواده ها از حمایت والدین خود برخوردارند و از نظر روحی انسان های سالمی بار می آیند.
پدر به کودک خود انضباط می آموزد و امنیت فیزیکی اش را تضمین می کند و در ضمن به راهنمایی او می پردازد و مادر نیز عشق، محبت و مهربانی را نثار فرزندش می کند.
تعهد اجتماعی و قانونی

ازدواج از حمایت قانون و اجتماع برخوردار است و زوجین از احترام خاصی در جامعه برخوردارند.
در ضمن از نظر قانونی نیز از آنها حمایت می شود و وظایف و حقوق هر کدام مشخص شده است.
به علاوه در صورتی که به هر دلیلی زوجین قصد جدایی از یکدیگر را داشته باشند از حقوق مشخصی برخوردار خواهند شد.

دلایل شما برای ازدواج چیست؟

دلایل شما برای ازدواج چیست؟
ازدواج گام هیجان انگیزی در زندگی بشر محسوب می شود. در واقع این مرحله از زندگی شادی و مسئولیت را توأمان به همراه دارد.
آیا شما برای ازدواج کردن آمادگی دارید؟ برای روشن شدن این مساله بهتر است به سؤالات زیر پاسخ دهید.
1-دلایل شما برای ازدواج

گروهی از مردم برای رسیدن به امنیت مالی، فرار از تنهایی و یا تشکیل خانواده ازدواج می کنند. گروهی نیز صرفاً به خاطر عشق زندگی مشترک تشکیل می دهند ولی یادتان باشد امنیت مالی و عاطفی دلیل خوبی برای ازدواج نیست و عشق نیز به تنهایی موفقیت ازدواج را تضمین نمی کند.
2-آیا نامزد شما قابل اعتماد است؟

ازدواج موفق مستلزم قابل اعتماد بودن هر دو طرف می باشد. زوجین باید بتوانند در مسائل مالی به هم اعتماد کنند و در انجام کارهای خانه و تربیت کودکان با یکدیگر همکاری نمایند. اگر یکی از طرفین اعتماد همسرش را از دست بدهد زندگی مشترک آنها دچار مشکل می شود.
3-از اشتباهات گذشته درس گرفته اید؟

ارتباطات و اشتباهات گذشته و حتی غصه های دوران کودکی و مشکلات خانوادگی گاهی تا بزرگسالی نیز انسان را رها نمی کند. اگر برای این مسائل فکری نشود ازدواج لطمات زیادی می بیند.
4-در مورد مراسم عروسی برنامه ریزی کرده اید؟

زوجین به خصوص زنان غالباً آن قدر مشغول برنامه ریزی مراسم عروسی هستند که این نکته را از یاد می برند که ازدواج تازه پس از این مراسم آغاز می شود و تا سالها ادامه دارد. زوجین می توانند با کمک هم در مورد مراسم عروسی تصمیم گیری کنند ولی نباید مسائل مهم تر را از یاد ببرند.
5-آیا برای تشکیل خانواده، خود را تحت فشار احساس می کنید؟

امکان دارد پدر و مادرتان شما را برای ازدواج کردن تحت فشار قرار دهند، در ضمن ممکن است باتوجه به ازدواج دوستان و خواهران و برداران خود به این نتیجه برسید که شما هم باید همین کار را انجام دهید. فراموش نکنید فشارهای اجتماعی دلیل خوبی برای ازدواج کردن نیست.
6-چه اهداف مشترکی را دنبال می کنید؟

لزومی ندارد زوجین در تمام مسائل، علائق مشترکی داشته باشند ولی اگر در زندگی اهداف مشترکی را دنبال کنند و دارای ایده های یکسانی باشند ازدواج آنها دوام بیشتری خواهد داشت.
7-واکنش شما و نامزدتان در مقابل مشاجرات

مشاجره منصفانه یکی از ویژگی های زوج های موفق است. شما باید بتوانید بدون برچسب زدن، ریشخند کردن و متهم نمودن با همسرتان به بحث کردن بپردازید.
8-آیا نامزدتان را دوست دارید؟

یادتان باشد این «دوست داشتن» است- نه عشق- که در لحظات دشوار به کمک زوجین می آید و آنها را در کنار یکدیگر نگه می دارد.
در واقع «عشق» و «دوست داشتن» اجزای ضروری یک ازدواج موفق هستند.
کیهان